جنگ غزه نسل‌کشی است، نه پاک‌سازی قومی

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ گرچه هر کاری امروز صهیونیست ها در غزه انجام می دهند، با توجه به معیارهای حقوقی بین المللی نسل کشی شناخته می شود، اما غرب همچنان اصرار دارد این اقدامات «دفاع از خود» است؛ حتی برخی کارشناسان سازمان ملل متحد می گویند، این اقدامات پاک سازی قومی است.

تمایل غرب به تبرئه رژیم صهیونیستی از اتهام «نسل‌کشی» به این دلیل است که این جرم در حقوق بین‌الملل «جدی ترین جرائم» تلقی می‌شود و علاوه بر ثبت آن در اساسنامه رم (ساختار دیوان کیفری بین‌المللی) جنایتی است که حقوق بین الملل اوایل با توافقنامه ای خاص ممنوعیت آن را در سال 1951 میلادی تعیین کرده بود.

جنایت نسل کشی

اصطلاح نسل کشی (Genocide) نخستین بار به وسیله رافائل لمکین، وکیل یهودی لهستانی در سال 1944 میلادی با ترکیب کلمه ژنو (Geno) با کلمه یونانی (cide) به معنای نژاد یا قبیله ابداع شد. 

لمکین مفهوم نسل‌کشی را تا حدی برای توصیف هولوکاست، اما برای تأکید بر جنایت های قبلی که در آن ملت‌ها و گروه‌های قومی و مذهبی به طور کامل یا جزئی نابود شده بودند، به کار برد. در دسامبر ۱۹۴۸ میلادی تلاش‌های وی با حمایت‌های رئیس مجمع عمومی ملل به موفقیت رسید. بر این اساس، سازمان ملل متحد قطعنامه پیشگیری، جلوگیری و مجازات جنایت نسل‌کشی را تصویب کرد. پس از آن، نسل کشی به جرمی مستقل و قابل مجازات در حقوق بین الملل تبدیل شد. در ادامه، اساسنامه رم و دادگاه های رواندا، یوگسلاوی سابق و ... آن را جرم انگاری کردند.

لمکین مفهوم نسل‌کشی را تا حدی برای توصیف هولوکاست، اما برای تأکید بر جنایت های قبلی که در آن ملت‌ها و گروه‌های قومی و مذهبی به طور کامل یا جزئی نابود شده بودند، به کار برد

دیوان بین‌المللی دادگستری در چندین برهه اعلام کرد، مفاد کنوانسیون نسل‌کشی شامل اصولی است که بخشی از حقوق بین‌الملل را تشکیل می‌دهد، به این معنی که دولت‌ها چه کنوانسیون نسل‌کشی را تصویب کرده باشند یا خیر، به طور قانونی ملزم به رعایت اصل بررسی هستند. نسل کشی جنایت است، بنابراین طبق قوانین بین المللی، آنها موظف هستند از وقوع آن جلوگیری و طرف جنایتکار را مجازات کنند.

کنوانسیون 1948 درباره پیشگیری و مجازات جنایت نسل‌کشی (ماده 2)، نسل‌کشی را چنین تعریف می‌کند: هر یک از اعمال زیر که به قصد نابودی کلی یا جزئی گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی انجام شود. شامل؛

• قتل اعضای گروه
• آسیب جدی جسمی یا روحی به اعضای گروه
• قرار دادن عمدی گروه در شرایط زندگی سخت با هدف تخریب فیزیکی آنها به طور کلی یا جزئی
• تحمیل اقدامات با هدف جلوگیری از تولد کودکان در گروه
• انتقال اجباری کودکان از گروهی به گروه دیگر

پاک سازی قومی

پاک سازی قومی اصطلاح غالبی است که برای اجتناب از استفاده از واژه نسل کشی به کار می رود. برخلاف جنایت علیه بشریت، تبعید یا انتقال اجباری جمعیت، دو عبارت نسل کشی و جنایت های جنگی در اساسنامه رم و دادگاه کیفری بین المللی وجود ندارد و هیچ معاهده ای وجود ندارد که پاک سازی قومی را جرم انگاری کند.

شرح حقوقی آنچه رژیم صهیونیستی در غزه انجام می دهد

در عمل، استفاده از اصطلاحات «پاک سازی قومی»، «نسل‌کشی» یا «جنایت علیه بشریت» ربطی به تعداد کشته‌شدگان ندارد، بلکه با معیارهای قانونی خاصی مرتبط است. اسناد حقوقی می‌گوید یک عمل نسل‌کشی است و با سایر جنایت ها تفاوت دارد.

از آنجایی که صلاحیت دیوان کیفری بین‌المللی شامل تمامی سرزمین‌های فلسطینی می‌شود، دادستان دیوان کیفری بین‌المللی می‌تواند شخصاً علیه رژیم صهیونیستی تحقیقات آغاز کند

به عنوان نمونه، در زمینه جنایت دارفور سودان کمیسیون حقیقت یاب سازمان ملل متحد اعلام کرد، کشتار ده‌ها هزار غیرنظامی در دارفور نمی‌تواند «نسل‌کشی» تلقی شود، زیرا تعداد آن را کافی نمی‌داند. شواهدی از نیت و عزم دولت سودان برای نابودی گروهی خاص وجود دارد.  با وجود این، گزارش مذکور به این معنی نیست افرادی که از سوی دولت سودان به ارتکاب جنایت های بین المللی متهم شده اند، تبرئه شوند؛ بلکه طبق داده های حقوقی موجود، آنها به ارتکاب «جنایت علیه بشریت» متهم شده اند.

درباره رژیم صهیونیستی، واضح است اظهارات مقام های صهیونیست که فلسطینیان را «حیوانات در پوشش انسان» توصیف می کنند و خواهان قتل عام ساکنان غزه و تبعید با زور و دسته جمعی آنها به سینا و جاهای دیگر هستند و عزم جزمی برای برای نابودی کامل یا جزئی مردم غزه دارند، نسل کشی است.

از آنجایی که صلاحیت دیوان کیفری بین‌المللی شامل تمامی سرزمین‌های فلسطینی می‌شود، دادستان دیوان کیفری بین‌المللی می‌تواند شخصاً علیه رژیم صهیونیستی تحقیقات آغاز کند، بدون اینکه این رژیم عضوی از آن دادگاه باشد، زیرا این جنایت ها در قلمرو یک کشور عضو رخ داده است.

این در حالی است که نخستین جلسه ای که دادگاه رأی حقوقی خود را در پنجم فوریه 2021 میلادی صادر کرد، اعلام شد،  دادگاه صلاحیت رسیدگی به پرونده فلسطین را دارد و منطقه مورد بحث آن شامل غزه و کرانه باختری ازجمله قدس می شود.

بهره سخن

گرچه اثبات نیت رژیم صهیونیستی برای نابودی جزئی یا کلی مردم غزه غیرممکن نخواهد بود، اما اگر بنا به دلایل قانونی از به کار بردن اصطلاح «نسل‌کشی» اجتناب شود، توصیه می‌شود از واژه «پاک سازی قومی» نیز استفاده نشود.
 
«نسل کشی» جرمی است که رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه کیفری بین المللی می باشد و فلسطین به آن ملحق شده است؛ بنابراین بهتر است از اصطلاحات «جنایت علیه بشریت» و «جنایت جنگی» نیز استفاده شود.